Bioodpady są bardzo cennym surowcem i stanowią sporą część wytwarzanych przez nas śmieci.
Szacuje się, że średnio w Polsce frakcja BIO stanowi aż 30% odpadów komunalnych. W 2022 r. na terenie Związku Gmin Zagłębia Miedziowego zebraliśmy i przetworzyliśmy na instalacji ponad 3,5 tys. ton bioodpadów. Ponadto, jak wynika z naszych oficjalnych szacunków, mieszkańcy ZGZM zebrali w swoich przydomowych kompostownikach równie dużą masę, bo niemal 1,3 tys. tony bioodpadów. Powyższe dane wskazują, że średnio każdy mieszkaniec Związku wytworzył ich około 71 kg. Ogromne ilości tej frakcji odpadów sprawiają, że prawidłowe postępowanie z nimi jest niezwykle istotne.
Pierwszą kwestią związaną z prawidłowym postępowaniem z bioodpadami jest to, co zbieramy w brązowym pojemniku. Wbrew przekonaniu części mieszkańców, do brązowego pojemnika wrzucamy nie tylko odpady ogrodowe, typu skoszona trawa, rozdrobnione gałęzie, czy liście, ale także odpady kuchenne, takie jak obierki warzyw i owoców, zepsute owoce i warzywa, skorupki jaj, fusy po kawie i herbacie, kwiaty cięte i doniczkowe. Nie wyrzucamy natomiast: mięsa, kości, wędlin, odchodów zwierząt, kamieni, ziemi, popiołu, płynnych odpadów kuchennych (zlewki).
Kolejną istotną sprawą jest prawidłowe pozbywanie się tych odpadów, czyli przede wszystkim wyrzucanie ich do pojemnika luzem, bez worków! Jest to bardzo istotna kwestia, ponieważ bioodpady, które wyrzucamy do brązowych pojemników są poddawane kompostowaniu. Tylko bioodpady zbierane luzem zapewniają efektywny proces kompostowania, w rezultacie którego otrzymamy kompost wysokiej jakości, zdatny do użyźniania gleby. Plastikowe reklamówki nie ulegają rozkładowi w trakcie kompostowania, dlatego ich obecność zanieczyściłaby nasz naturalny nawóz.
Na terenie ZGZM obowiązuje zbiórka bioodpadów luzem, bez worków. Jeśli firma odbierająca odpady zauważy obecność worków w tej frakcji, zgłasza taką nieprawidłowość Związkowi, co z kolei może skutkować nałożeniem na właściciela nieruchomości opłaty podwyższonej za brak prawidłowej segregacji. Dlatego nawet jeśli w domu zbieramy BIO w worku, to wrzucając bioodpady do brązowego pojemnika wysypujemy je z reklamówki, a zanieczyszczoną folię wrzucamy do pojemnika na odpady zmieszane.
Mieszkańcy często pytają, czy mogą korzystać z biodegradowalnych worków na bioodpady. Na terenie Związku Gmin Zagłębia Miedziowego nie dopuszcza się takiego rozwiązania, ze względu na czas i proces biodegradacji. Worki biodegradowalne ulegają dwufazowemu rozkładowi tworzyw sztucznych. W pierwszej fazie, następuje rozkład na drobne plastikowe cząsteczki. Dopiero w drugiej fazie produkt ulega rozkładowi do substancji organicznych, przyswajalnych przez rośliny. Niestety jest to proces dużo dłuższy niż kompostowanie. Zatem w gotowym kompoście występowałoby znaczne ilości fragmentów folii o właściwościach zwykłego plastiku.
Pozbywanie się bioodpadów luzem nie dość, że pozytywnie wpływa na środowisko naturalne, umożliwia wytworzenie wysokiej jakości kompostu, będącego alternatywą dla chemicznych użyźniaczy gleb, to dodatkowo przynosi korzyści finansowe. Sprzedaż kompostu obniża koszty gospodarowania odpadami, a tym samym naszą opłatę za śmieci. Dlatego tak ważnym jest, aby nie „więzić” bioodpadów w worku, tylko pozwolić im stać się cennym kompostem.